Hazelnoten, tamme kastanjes en walnoten zijn de belangrijkste noten die sinds duizenden jaren op Nederlandse bodem gedijen. De hazelnoten zelfs al tienduizenden jaren: voor onze pre-historische voorouders was het een belangrijke plantaardige eiwitbron. De Romeinen brachten later de tamme kastanje en de walnoot naar onze streken. 

Noten zijn gezond, veelzijdig en lekker.  Ze zijn een belangrijk onderdeel van een duurzaam toekomstbestendig dieet, ook als alternatief voor dierlijke eiwitten. Bovendien spelen notenbomen en –struiken een belangrijke rol spelen in de zo broodnodige transitie naar natuurrijke vormen van voedselproductie.

 

Noten leveren eiwit, ijzer, vitamine E en vitamine B1. In noten zit veel onverzadigd vet. Het eten van ongezouten noten beschermt tegen bepaalde hart- en vaatziekten. Vanwege die positieve effecten is het advies om dagelijks een handvol noten te eten (wat in de praktijk maar heel weinig mensen doen).

Notenteelt is goed te integreren met andere vormen van voedselteelt - 'agroforestry'  -bijvoorbeeld via alley-cropping of extensieve veehouderij. Het kan het bijproducten leveren voor de biobased economy (snoeihout, timmerhout). Ook laat het zich combineren met landschaps- en natuurbeheer, via hagen en singels met een hoge biodiversiteit. Hazelaars vervullen bijvoorbeeld van oudsher een belangrijke ecologische functie in het Nederlandse landschap. Hagen, singels, houtwallen vormen ecologische netwerken van waaruit vogels, insecten en reptielen zich kunnen verspreiden.

Maar wat doe je met noten, behalve zo uit het vuistje eten of in de muesli? Heel erg veel! Verwerken in pesto's, taarten, salades, stoofschotels. En wat te denken van  hazelnoten- en walnotenolie, kastanje-ijs of gefermenteerde tamme kastanjes die naar chocolade smaken? 

Van Boom tot Bord verkent de vele mogelijke manieren van culinaire verwerking van Nederlandse noten.

Overigens worden er ook steeds meer andersoortige noten geteeld: amandelen, boternoten, pimpernoten en hartnoten om maar eens wat te noemen. Allemaal het proeven en proberen waard.

 

Voor meer achtergrondinformatie over noten en notenverwerking, inclusief een aantal recepten, zie bijvoorbeeld dit verhaal van MergenMetz over lokale walnotenteelt.

Walnoten of hazelnoten laten persen? Nederlandse notenolie kopen? Zie bijvoorbeeld Veld 4 (in Zoelen) en oliemolen Kleine Muyl (in Nijbroek).